Temat: Projekt ustawy o zmianie
ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz
obrotu paliwami opałowymi, ustawy - Prawo energetyczne, ustawy o podatku
akcyzowym oraz niektórych innych ustaw a zasada proporcjonalności.
Ironia losu.
Wczoraj pisałem jak ważna w świecie wyrobów
akcyzowych, które bywają również paliwami ciekłymi, czy też wyrobami wrażliwymi
w rozumieniu ustawy SENT, jest zasada proporcjonalności. Przywoływałem na tę
okoliczność świeży wyrok Trybunału Sprawiedliwości, a kiedy ledwie skończyłem
pisać o właściwym wyważeniu środków do postępowania przedsiębiorcy, wczoraj
właśnie pojawiły się regulacje, które nic wspólnego z zasadą proporcjonalności nie
mają.
Mam tutaj na myśli projekt ustawy o zmianie ustawy o
systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu
paliwami opałowymi, ustawy ? Prawo energetyczne, ustawy o podatku akcyzowym
oraz niektórych innych ustaw.
Zmian jest wiele, ale zasadniczo możemy wyróżnić trzy
obszary korygowane w ramach projektu ustawy:
- obszar przemieszczania wyrobów wrażliwych w ramach
systemu SENT,
- obrót paliwami ciekłymi na podstawie przepisów
prawa energetycznego,
- wdrożenie Centralnej Ewidencji Wyrobów Akcyzowych.
Zrozumiałe, że obszar nośników energii to jeden z
najważniejszych obszarów, kluczowy dla bezpieczeństwa energetycznego i
fiskalnego Państwa.
Niewątpliwie niektóre zmiany są dobre, jak np. zmiany
zasad rejestracji podmiotów przywożących, redukcja obowiązków w świecie akcyzy,
uwzględnienie specyfiki wyrobów konfekcjonowanych, czy też kompleksowe
podejście do tematu paliw/wyrobów akcyzowych, które faktycznie normowane są
wieloma ustawami.
Ale właśnie, mając świadomość, że mamy tak wiele
regulacji prawnych dedykowanych wyrobom akcyzowym, zwanych również paliwami
ciekłymi, wyrobami wrażliwymi, kiedy działalność taka wymaga wcześniejszej
rejestracji akcyzowej, u Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, często w bazie
BDO, zaś przemieszczenie tych wyrobów jest dokonywane w systemie SENT, a administracja
publiczna dysponuje niejednokrotnie również zabezpieczeniami majątkowymi, można
postawić pytanie, czy wszystkie planowane w ramach projektu ustawy rozwiązania
są faktycznie właściwie wyważone?
Czy nowe rozwiązania korygują zachowania we właściwym
kierunku, czy też zawierają rozwiązania nadmiarowe?
Czy planowane rozwiązania nie spowodują, że niektóre
podmioty gospodarcze po prostu nie znikną z rynku, i nie dlatego, że działają
niezgodnie z przepisami prawa, a tylko dlatego, że nie podołają zaporowym nowym
zabezpieczeniom finansowym lub też obecne wcale nie tak łatwe realia
prowadzenia działalności gospodarczej zostaną jeszcze bardziej zaostrzone.
Projekt ustawy jest obszerny, ale warto już teraz
wskazać kilka ciekawych przykładów wskazujących na powagę sytuacji.
W ustawie SENT:
- znikną w przypadku niektórych wyrobów wrażliwych
limity 500 litrów/500 kilogramów, tym samym zgłoszeniom SENT podlegać będzie
zasadniczo każdy przewóz (na szczęście ciągle obowiązuje wyłączenie opakowań
jednostkowych),
- korzystny przepis z niekaraniem przy stwierdzonych różnicach
10% w ilości przewożonych towarów zostanie zasadniczo wyłączony, bo 10% różnica
w zadeklarowanej ilości będzie musiała być dodatkowo podyktowana właściwościami
wyrobów,
- znikną korzystne przepisy o odstąpieniu od
nałożenia kar, gdzie sądy administracyjne również przy zaangażowaniu Rzecznika
Małych i Średnich Przedsiębiorców już dawno wskazały fiskusowi, że niejednokrotnie przy stosowaniu kar łamie
zasadę proporcjonalności.
Mamy więc wiele zmian w ustawie SENT, a ciągle brakuje
w tej ustawie wyłączenia odpowiedzialności przewoźników, gdy błędy zostały
stwierdzone już po przemieszczeniu wyrobów, podatki zaś zostały rozliczone
prawidłowo.
Ciągle pozostawiamy w ustawie SENT niczym
niezrozumiałą karę za oczywiste omyłki, neutralne dla Budżetu. Rozwiązanie
nowatorskie na skalę światową.
W końcu niektóre podmioty dalej będę dublować swoje
obowiązki i obok zgłoszenia SENT równolegle będą musiały sporządzać dokument
e-DD. Dodajmy oba dokumenty zasilają bazę fiskusa?.
W ustawie prawo energetyczne:
- wytwarzaniem paliw ciekłych stanie się rozlew gazu
LPG do butli wielokrotnego napełnienia, barwienie i znakowanie paliw, przerób
odpadów (opcjonalnie 1 mln zł zabezpieczania
majątkowego),
- podmioty przywożące będą musiały mieć siedzibę w
Polsce,
- rozszerzony zostanie zakres koncesji na kolejne
paliwa ciekłe w tym smary, gdzie krajowi producenci zostaną znacznie gorzej
potraktowani niż podmioty przywożące smary z zagranicy.
10 mln zł zabezpieczenie, a nawet 1 mln zł
zabezpieczenie (opcjonalne) nie współgra ze skalą prowadzenia działalności
gospodarczej podmiotów, która została choćby dostrzeżona w ustawie akcyzowej
przy kreowaniu warunków uzyskania zezwoleń akcyzowych w przypadku smarów.
Projektodawca wskazuje co prawda, że przepisy są
zgodne z prawem Unii Europejskiej.
Można mieć jednak wątpliwość, czy to są faktycznie
środki proporcjonalne, co więcej, czy proponowane rozwiązania nie naruszają
podstawowych swobód Unii Europejskiej, takich jak swoboda przemieszczania
towarów, czy też swoboda przedsiębiorczości.
Projektodawca twierdzi również, że przepisy ustawy
nie wymagają notyfikacji. Odważne stwierdzenie, kiedy zasadniczo wprowadza się
bariery w handlu niektórymi wyrobami akcyzowymi, nie wspominając o kolejnych
obowiązkach, czy też nowych karach za niedopełnienie tych obowiązków.
Podsumowując na szybko projekt ustawy, należy
wskazać, że są rzeczy pozytywne w projekcie ustawy, ale niestety wiele z
rozwiązań niewiele wspólnego ma z zasadą proporcjonalności. Tworzy się ramy
prawne prowadzenia biznesu, które tak naprawdę wykluczą wiele podmiotów z
rynku, a w przypadku pozostałych, tych, którzy jeszcze pozostaną, spowoduje
się, że ryzyka biznesowe znacznie wzrosną, co gorsza, nie wiedzieć czemu.
Link do projektu ustawy znajdą Państwo tutaj: https://legislacja.gov.pl/projekt/12369056 .